Jacintha Bierens

Jacintha Bierens, fotograaf van de verstilling en de schoonheid van het verval. Dat laatste lijkt een paradox, maar o, wat kan het verval schoon zijn. Daar heb je geen mensen bij nodig, ook al liggen zij wel vaak ten grondslag aan de achteruitgang. Ik volg de fotograaf al ruim twintig jaar en kan me niet herinneren ooit een foto van haar gezien te hebben waarop ook maar één levend wezen voorkomt. En dat is maar goed ook. Haar foto's hebben die humane component niet nodig. Verre van dat. Als er al mensen te zien zijn, dan staan ze op een gescheurde poster en zelfs dan zijn ze te veel. 

​

Sporen van menselijk bestaan zijn er wel, van mensen die er niet zijn of er niet meer zijn. Een fiets – meer nog: het achterwiel van een fiets. Een keuken met een paar pannen en vervaarlijk ogende stopcontacten en snoeren. Die moet je niet willen gebruiken. Schoenen die tegen een muur te luchten staan: er moet iemand in gelopen hebben. Maar de mogelijkheid dat ze de eigenaar ervan met zachte doch dwingende hand verzocht heeft even ergens anders te gaan spelen, is levensgroot aanwezig. Geen plaats voor anekdotiek. Hier wordt geen plaatje geschoten, hier wordt een foto gemaakt.

 

Het gaat niet om herkenning van de plek, zegt de fotograaf, die haar foto's dan ook geen titel geeft. Het mag waar zijn dat de plaats waar de foto's gemaakt zijn, geen rol speelt, het neemt niet weg dat de fotograaf al jaren een warme belangstelling koestert voor landen die iets verder van ons verwijderd liggen dan België of Luxemburg. Ze heeft een hang naar het Verre Oosten: Thailand, Sri Lanka, Tibet, Indonesië. De sfeer van het (sub)tropische laat zich wel vaak vermoeden als je haar foto's bekijkt, die ze veelal in serieverband presenteert.

 

Maar noem Jacintha Bierens vooral geen reisfotograaf. Ze is een fotograaf op reis, die in een ver buitenland haar werkterrein heeft. Dat ze niet over een rijbewijs beschikt, maakt niet uit. Ze huurt ter plekke een scooter- of brommerrijder in die haar, meehobbelend op de buddyseat, vooral naar mooie, toeristische plekken wil brengen. En die er dus niets van begrijpt als ze hem tot stoppen maant bij een balkonnetje dat de naam al nauwelijks meer kan dragen, bij een paar verweerde kozijnen of een bamboestellage waarop wasgoed te drogen hangt.

 

De foto's van Jacintha Bierens ademen een geest van de soberheid van het tenietgegane. Ze kunnen vervreemdend werken en geabstraheerd aandoen. Kale landschappen, lege ruimtes. Er zal geleefd zijn. Misschien wordt er nog wel geleefd. Laten we het vooral vermoeden. Bijvoorbeeld bij gordijnen die je niet als gordijnen herkent in een raam dat je niet voor een raam houdt.

 

Geen levend wezen te zien, zei ik hierboven. Dat klopt niet helemaal. Er is een foto van een kraai in een raam. Maar zoals één zwaluw nog geen zomer maakt, maakt ook één kraai nog geen onheilsbode.

 

Willem Bierman